کد مطلب:33606 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:123
مرحوم دكتر شریعتی در باب جهان بینی توحیدی می گوید كه من توحید را فقط به منزله ی یك عقیده مطرح نمی كنم، بلكه معتقدم توحید از این حد فراتر است. و لذا آن را به منزله ی یك جهان بینی مطرح می نمایم. از نظر وی در پرتو این بینش تضادها و اختلافها رخت بر می بندند. فی المثل اختلاف غیب و شهادت اختلافی اعتباری می شود نه حقیقی. منظور وی این است كه این دو بخش، مختلف یا متضاد نیستند بلكه از حیث معرفت ما متفاوتند. ما به یك بخش- یعنی جهان محسوس- دسترسی داریم و به بخش دیگر نه. لذا این دو بخش در واقع سر و ته یك كرباس و از یك قماش هستند و میان شان دوگانگی و اختلاف و تضاد وجود ندارد. وی حتی این مساله را به نحو صریح تری نیز بیان می كند و می گوید كه زیر بنای توحیدی نمی تواند تضاد و تفرقه را در جهان بپذیرد، بنابراین میان انسان و طبیعت، یا روح و جسم، یا دنیا و آخرت، یا ماده و معنی تضادی وجود ندارد. همچنین در جهان بینی توحیدی از لحاظ حقوقی، طبقاتی، اجتماعی، سیاسی، نژادی، قومی و حتی اقتصادی نیز تضادی وجود ندارد. چرا كه توحید یعنی وحدت نگری در هستی. لذا تضاد یا اختلاف میان محسوس و نامحسوس، [صفحه 175] روح و جسم، عقل و اشراق، الهیات و طبیعیات، سیاست و مذهب، منطق و عشق، نان و نیایش، تقوی و تعهد، معاش و معاد، ارباب و رعیت، حاكم و محكوم، سیاه و سفید، روحانی و غیر روحانی، شرقی و غربی، یونانی و بربر، عرب و عجم، سرمایه دار و پرولتر، عالم و عامی و... همه باید برافكنده شوند. به نظر مرحوم شریعتی این تفاوتها و تضادها همه با جهان بینی شرك و ثنویت سازگارند، نه با جهان بینی توحیدی.
اكنون خوبست نكته ای را بیان كنیم كه از راه مقایسه به این بحث روشنی می بخشد. همان طور كه بیان شد جهان بینی و خدا شناسی توحیدی، آدمیان را از پرستش خدایان دیگر باز می دارد. مرحوم دكتر شریعتی در دروس «اسلام شناسی» خود، در این باب نكته ی دیگری گفته است كه مایلم در اینجا آن را نقل و نقد نمایم و تفاوت آن را با آنچه تا كنون بیان كردیم، آشكار كنم.
صفحه 175.